پمپ دیافراگمی

پمپ های دیافراگمی یکی پرکاربرد ترین انواع پمپ در صنایع غذایی،پتروشیمی، پالایشگاهی و … می باشند و با توجه به مکانیزم عملکردشان از نوع پمپ های جابجایی مثبت می باشند. در این پمپ ها، جریان سیال با استفاده از حرکت دیافراگم که توسط نیروی هوای فشرده تأمین می شود، پمپ می شود؛ لذا به این پمپ ها در زبان انگلیسی Air operated diaphragm pump  نیز گفته می شود. پمپ های دیافراگمی بادی اغلب برای جابجایی سیالات با ویسکوزیته بالا اعم از روغن ها، مواد جامد و ساینده، اسید ها و باز ها، مواد خورنده و شیمیایی و آتش زا استفاده می گردد.

قطعات اصلی در پمپ دیافراگمی، شامل دیافراگم، دیافراگام سمت هوا و سیال، منیفولد ورودی و خروجی سیال، محفظه هوا، میله دیافراگم، اتصالات، شیر های توپی و  بلوک میانی می باشد. برای درک بهتر، هر یک از این اجزا در شکل زیر نشان داده شده است.

همان طور که اشاره شد، جریان سیال در پمپ دیافراگمی توسط حرکت رفت و برگشتی دو عدد دیافراگم که در دو طرف یک میله وجود دارند، توسط نیروی هوای فشرده و یا نیروی الکترویکی جابجا می شود. توضیحات یک چرخه از  پمپ دیافراگمی در ادامه آورده شده است.

• در صورتی که جریان سیال پمپ شونده از طریف منیفلود ورودی وارد پمپ شود و میله دیافراگم توسط نیروی هوا در منتها الیه سمت راست قرار گرفته باشد، محفظه A دچار خلاء هوا شده و جریال سیال با گذر از شیر یک طرفه توپی وارد محفظه A می شود.
• بعد از چند لحظه از ورود سیال به محفظه A، سیستم کنترل جریان هوا میله دیافراگم را به سمت چپ حرکت می دهد. این عمل به همراه ویژگی شیر توپی یک طرفه، باعث می شود تا دیافراگم به سیال فشار آورده و سیال به سمت منیفولد خروجی حرکت نماید. در عین حال که میله دیافراگم در منتها الیه سمت چپ می باشد، در اثر مکش هوا در محفظه B، جریان سیال وارد شده از منیفولد ورودی به سمت محفظه B حرکت می کند.
• بعد از چند لحظه از ورود سیال به محفظه B، سیستم کنترل جریان هوا میله دیافراگم را به منتها الیه سمت راست حرکت داده و باعث فشار به سیال و در نتیجه خروج سیال از محفظه B به سمت منیفولد خروجی می گردد.
• این چرخه به طور رفت و برگشتی تکرار می شود.

پمپ های دیافراگمی اغلب به صورت دو دیافراگم ساخته می شوند ولی پمپ های تک دیافراگم نیز وجود دارند که کمتر متداول است. در پمپ های که دارای یک ورودی و یک خروجی هستند صرفا می توان یک نوع سیال را انتقال داد ولی در برخی از پمپ های دیافراگمی بنا به سفارش از دو ورودی و از دو خروجی استفاده می گردد که می توان برای دو نوع سیال به کار برد. سایز منیفولد ورودی و خروجی پمپ های دیافراگمی یکسان بوده و به پمپ ها با سایز منیفلود 1/2 و 1/4 اینچ، پمپ دیافراگمی کوچک نیز گفته می شود. از سایر مشخصات فنی پمپ های دیافراگمی توان به موارد زیر اشاره نمود:

• راندمان پمپ های دیافراگمی به 97 درصد می رسد. این یعنی انرژی ورودی از محرک دیافراگم با بالاترین بازدهی به جابجایی مکانیکی سیال منجر می شود.
• فشار هوای مورد نیاز برای راه اندازی اولیه، 8 بار می باشد.
• در این پمپ ها می توان دبی سیال را با استفاده از ایجاد تغییر در سیستم توزیع کننده هوا و تغییر سرعت شفت دیافراگم، تغییر دا.
• این پمپ ها به هیچ عنوان باعث افزایش دمای محیط و یا سیال پمپ شونده نمی شوند. لذا برای طیف وسیعی از سیالات شیمیایی استفاده می گردند.

به طور کلی پمپ های دیافراگمی با توجه به نوع محرک میله دیافراگم به سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند:

• پمپ دیافراگمی بادی ( پنوماتیک ): در این نوع پمپ، هوای فشرده توسط کمپرسور ایجاد شده و به محفظه میله دیافراگم به صورت متناوب دمیده میشود و باعث جابجایی دیافراگم به صورت رفت و برگشتی می گردد.
• پمپ دیافراگم برقی ( الکتریکی ): در این پمپ، در مواردی که امکان فشرده سازی هوا وجود ندارد، از الکتروموتور برای جابجایی دیافراگم استفاده می گردد.
• پمپ دیافراگمی دستی: این نوع پمپ برای انتقال و جابجایی سیالات در حجم های پایین مناسب بوده و به دلیل طراحی ساده و پرتابل بودن، در آزمایشگاه ها و مصارف کوچک کاربرد دارد.

جنس و متریال پمپ دیافراگمی

پمپ های دیافراگمی از نظر جنس بدنه اغلب به سه دسته آلومینیومی، استیل ضد زنگ و پلی پروپیلن و از نظر جنس دیافراگ اغلب به 5 دسته وایتون Viton، سانتوپرنsantoprene  ، نئوپرن neoprene، تفلون PTFE، نیتریل Nitrile و کانیار PVDF تقسیم بندی می شوند که در ادامه به طور مختصر به کاربرد هر یک خواهیم پرداخت:

جنس بدنه:

• بدنه آلومینیومی: بدنه آلومینیومی کاربری عمومی دارد و برای اغلب مصارف از این بدنه استفاده می گردد.
• بدنه استیل ضد زنگ : برای سیالات خورنده و انواع اسید و باز استفاده می گردد.
• بدنه پروپیلن ( پلاستیکی ) : این جنس هم اغلب برای سیالات اسیدی و یا بازی استفاده می گردد. البته درصد غلظت PH و دما و سایر خواص سیال در انتخاب جنس بدنه مهم است.
• چدن داکتایل: برای مواد ساینده و اسلاری ها که شامل مواد جامد مثل سنگ ریزه و گل می باشند.

جنس دیافراگم:

• وایتون:
• سانتوپرن:
• نئوپرن:
• تفلون
• نیتریل

همچنین شیر های یک طرفه توپی، بسته به خواص سیال به صورت الاستومری، فلزی و یا فلزی با روکش الاستومری ساخته می شوند.

به طور کلی برای انتخاب بهتر نوع پمپ دیافراگمی با توجه به تنوع سیالات و مشخصات شیمیای و فیزیکی آن ها، مراجعه به کاتالوگ محصولات شرکت سازنده پمپ دیافراگمی بهترین راه می باشد و باعث کاهش هزینه ها و خسارات احتمالی به پمپ می گردد.

پمپ های دیافراگمی به دلیل توانایی در جابجایی سیالات با ویژگی های خاص، یکی از پرکاربرد ترین نوع پمپ ها در صنعت هستند. به طور اجمالی در ادامه به کاربرد پمپ دیافراگمی در صنایع مختلف کشور خواهیم پرداخت:

• صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی : انتقال سیالات در صنایع شیمایی یکی از مهم ترین فرایند ها می باشد. پمپ های دیافراگمی توانایی انتقال انواع سیالات خورنده و شیمیایی با دماهای مختلف را دارند. به طور کلی پمپ های دیافراگمی چه در انتقال سیالات خنثی و رقیق و چه در جابجایی سیالات خورنده، اسیدی، اشتعال زا و با ویسکوزیته های مختلف کاربرد دارند. استفاده از این نوع پمپ ها، هزینه های تعمیر و نگه داری را به طور قابل توجهی کاهش داده است.
• صنایع غذایی: در صنایع غذایی برای انتقال سیالات و مواد خوراکی از مخازن مختلف، نیاز به پمپ وجود دارد. این مواد خوراکی اغلب دارای ویسکوزیته نسبتا پایین بوده و با توجه به اینکه توجه به بهداشت و کیفیت مواد خوراکی در این صنایع اهمیت دارد، استفاده از پمپ های دیافراگمی با جنس بدنه و دیافراگم فود گرید و یا مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا توصیه می گردد.
• صنایع رنگ : در صنعت رنگ و نقاشی، پمپ های دیافراگمی توانایی انتقال انواع سیالات اعم از رزین، روغن ، پارافین و انواع حلال ها نظیر اتانول، تینر و بنزین را دارند. به دلیل ایمنی بالای پمپ های دیافراگمی از آن ها برای انتقال انواع حلال های اشتعال زا استفاده می گردد. این پمپ ها به راحتی قابلیت شستشو توسط حلال ها را دارند.
• صنایع حفاری و معدنی: در این صنایع انتقال آب های گل آلود و مخلوط پساب که معمولا شامل مواد جامد نظیر سنگ ریزه ها، گل ، مواد معدنی و براده فلزات است، توسط پمپ های دیافراگمی معمولا صورت می گیرد. به دلیل اینکه این ذرات خاصیت سایندگی دارند، استفاده از جنس بدنه آلومینیوم و یا چدن و دیافراگم سانتوپرن ( ترموپلاستیک ) به جای دیافراگم لاستیکی توضیه می گردد. طول عمر دیافراگم های سانتوپرن در انتقال دوغالب و مخلوط آب گل آلود دو برابر طول عمر دیافراگم لاستیکی است.
• آب و فاضلاب: به دلیل که اینکه پساب های خانگی و کارخانجات صنعتی دارای مواد جامد هستند، انتقال فاضلات بدون وجود انسداد در لوله ها و پمپ ها همیشه یکی از دغده های کارشناسان بوده است. پمپ های دیافراگمی به دلیل ویژگی هایی که دارند می توانند به راحتی این مواد را جابجا کنند.
• صنایع کاشی و سرامیک: در این صنایع انتقال مواد ساینده، لعاب وبرخی از مواد در فرآیند های تولید کاشی و سرامیک مثب آبکاری الکتریکی،رنگ آمیزی، تصفیه آب، انتقال مواد اسلاری و صیقل دهنده ها اغلب با استفاده پمپ های دیافراگمی صورت می گیرد.
• صنایع نفت و گاز: برخی از کاربرد های پمپ های دیافراگمی در این صنایع، شامل انتقال انواع مواد نفتی و مشتقات ، میعانات ، گل حاصل از حفاری مکان های نفتی ، تامین سوخت گازوئیل و … می باشد.
• صنایع الکترونیک: در این صنعت به دلیل استفاده از مواد شیمیای خاص در ساخت برد های الکترونیکی، استفاده از پمپ های دیافراگمی می تواند به انتقال و جابجایی این مواد کمک کند.
• صنایع فولاد: انتقال و جابجایی تراشه های فلزی، مواد جامد ته نشین شده، اسید ها و سود های سوز آور یکی از کاربرد های پمپ های دیافراگمی در این صنایع می باشد.
• صنایع دارویی: در صنایع دارویی توجه به کیفیت و بهداشت مواد تولید شده مثل صنایع غذایی از اهمیت ویژای برخوردار است. از جمله کاربرد های پمپ های دیافراگمی می توان به انتقال خون، مواد اولیه دارو ها، مواد ضدعفونی، کرم ها و انواع الکل ها اشاره نمود. جنس بدنه و جنس دیافراگم پمپ دیافراگمی در این صنایع باید مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا باشد.

از مزایای پمپ های دیافراگمی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عدم نشتی: پمپ های دیافراگمی سیل مکانیکی نداشته و نشتی در آن ها صورت نمی گیرد مگر اینکه یک یا هر دو دیافراگام پاره شوند. دیافراگم ها قطعات مصرفی این پمپ ها بوده و باید به صورت دوره ای طبق دستور العمل شرکت های سازنده تعویض شوند.
• قابلیت انتقال انواع سیالات: پمپ های دیافراگمی قادر به جابجایی انواع سیالات با ویسکوزیته و خواص شیمیایی و فیزیکی مختلف هستند از جمله سیالات اسلاری ( ساینده)، سیالات با غلظت بالا ( چسب ها )، مواد خورنده ( اسید ها و باز ها ) و انواع حلال ها اشتعال زا و سمی مانند ( بنزین و اتانول ).
• امکان تغییر دبی و فشار سیال خروجی: با استفاده از تغییر در حجم و فشار هوای ورودی می توان فشار و دبی سیال پمپ شونده را تغییر داد.
• قابلیت ضد انفجار: این پمپ ها برخلاف سایر پمپ ها در صورتی که از محرکت هوای فشرده استفاده گردد، قابلیت ضد انفجار دارند و از ایمنی بالایی برخوردار هستند.
• کارکرد مداوم در حالت خشک: به دلیل عدم وجود اصطکاک زیاد در قطعات این نوع پمپ و عدم استفاده از سیل مکانیکی، این پمپ ها به مدت طولانی قادر هستند به صورت خشک و یا حتی بدون سیال کار کنند.
• هزینه تعمیر و نگهداری پایین: این پمپ ها دارای هزینه های نصب و تعمیر و نگهداری پایین هستند.
• قابلیت خودمکشی: پمپ های دیافراگمی قادر هستند تا انواع سیال را از عمق 8 متری، استخراج نمایند.
• امکان استفاده از پمپ های دیافراگمی هم به صورت مستغرق و هم به صورت بیرون از سیال وجود دارد.
• پرتابل و نصب آسان: به راحتی قابلیت حمل و جابجایی دارد. کافی است خروجی هوای کمپرسور را به وروردی پمپ دیافراگمی وصل نمود تا پمپ آماده راه اندازی شود.

از معایب پمپ های دیافراگمی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• نوسان و ارتعاش زیاد: به دلیل نوع عملکرد پمپ های دیافراگمی، پمپ دیافراگمی دارای ارتعاش فراوان بوده و دبی سیال خروجی یکنواخت نیست. البته در مواردی که لازم است جریانی یکنواخت از سیال دریافت کنید، باید از یکنواخت کننده جریان یا همان pulsation dampener در خروجی پمپ استفاده نمایید.
• سطح صدای زیاد: به دلیل استفاده از سیستم هوای فشرده و نوع مکانیزم پمپ دیافراگمی، این پمپ ها صدای زیادی در محل تولید می کنند. برای کاهش صدا باید از مافلر ( صدا خفه کن ) استفاده نمایید.
• یخ زدگی و عملکرد نامناسب: در صورت وجود رطوبت در دریچه هوا و به علت وجود خلاء در هنگام مکش هوا، امکان یخ زدگی رطوبت وجود دارد لذا این یخ زدگی عملکرد میله دیافراگم را با مشکل مواجه می کند.

از جمله شرکت های مطرح در زمینه تولید پمپ های دیافراگمی می توان به برند های زیر اشاره نمود:

• گراکو هاسکی (Graco Husky) آمریکا
• یامادا (Yamada) ژاپن
• دیاپمپ (Dia Pump) ترکیه
• پمکار (Pomkar) ترکیه
• فلویمک (Fluimac) ایتالیا
• و …

پمپ های دیافراگمی به دلیل کاربرد های متنوعی که در صنایع مختلف دارند، باید به صورت اصولی و دقیق انتخاب شوند. لذا شرکت های سازنده برای محصولات خود کاتالوگ انتخاب محصول تهیه کرده اند. شرکت ویرا تجهیز صنعت، نمایندگی فروش پمپ های دیافراگمی دیاپمپ و یامادا ژاپن را دارد. برای مشاهده کاتالوگ این دو برند می توانید روی لینک های زیر کلیک نمایید.

کاتالوگ پمپ دیافراگمی دیاپمپ DiaPump ترکیه

کاتالوگ پمپ دیافراگمی یامادا Yamada ژاپن

در هنگام خرید ( فروش ) پمپ دیافراگمی، توجه به نکات زیر اهمیت ویژه ای دارد:

• نوع سیال : سیال پمپ شونده یا می تواند مثل مواد شیمیایی ( اسید ها و باز ها ) خورنده باشند و یا مثل گل و دوغاب و … دارای مواد جامد بوده و ساینده باشند.
• جنس بدنه و جنس دیافراگم: با توجه به کاتالوگ شرکت های سازنده و نوع سیال ، فشار و دمای آن ، جنس بدنه و دیافراگم متناسب با شرایط انتخاب می گردد.
• قطر منیفولد وروردی و خروجی: با توجه به قطر لوله های انتخاب شده برای جابجایی سیال می توان قطر منیفولد ورودی و خروجی را انتخاب نمود.
• سیستم محرک دیافراگم: با توجه به اینکه سه نوع پمپ از نظر محرک دیافراگم وجود دارد. با توجه به شرایط محیطی و در دسترس بودن کمپرسور هوا و سایر تجهیزات باید نوع محرک انتخاب گردد. محرک شفت دیافراگم می تواند سیستم هوای فشرده و یا موتور الکتریکی باشد.
• دبی سیال : سیستم توزیع کننده هوای فشرده برای جابجایی دیافراگم، تعیین کننده سرعت حرکت آن بوده و در نتیجه روی دبی سیال پمپ شونده نیز تأثیر گذار خواهد بود. لذا در هنگام خرید باید به این نکته توجه نمود.
• سایز ورودی هوا: با توجه به لوله های پنوماتیک هوا برای سیستم توزیع کننده وروردی هوا، سایز ورودی هوا نیز باید قبل از خرید پمپ دیافراگمی، تعیین شود.
• دمای کاری: دمای سیال پمپ شونده، در انتخاب جنس بدنه و جنس دیافراگم موثر است. پمپ های دیافراگمی یک محدوده دمایی برای عملکرد دارند که در صورت کار خارج از این محدوده، قطعات آن آسیب خواهد دید.

از جمله عوامل تعیین کننده در قیمت پمپ دیافراگمی، ابعاد پمپ، جنس بدنه و جنس دیافراگم و جنس شیر های یک طرفه توپی و نوع سیستم محرک دیافراگم می باشد. تغییر در هر یک از این پارامتر ها، قیمت نهایی پمپ را تغییر خواهد داد. برای دریافت لیست قیمت و کاتالوگ پمپ های دیافراگمی برند های دیاپمپ و یامادا می توانید با کارشناسان ما در واحد فروش تماس گرفته و راهنمایی های لازم را دریافت نمایید. کارشناسان و مهندسان ما در شرکت ویرا تجهیز همواره سعی نموده اند با مشاوره اصولی و مناسب نیاز های مشتریان عزیز را مرتفع نموده و با تضیمن کیفیت و قیمت محصولات، مناسب ترین محصول را به مشتریان ارائه نمایند.

شرکت ویرا تجهیز صنعت، نماینگی پمپ های دیافراگمی در برند های دیاپمپ Diapump ترکیه و یامادا Yamada ژاپن را در کشور ایران دارد. برای دریافت کاتالوگ و لیست قیمت محصولات می توانید با کارشناسان ما در واحد فروش تماس گرفته و مشاوره های لازم را دریافت نمایید.